تئلیم خانین دوغوم گونو- بیرینجی تورن
تئلیم خانین 243 جو دوغوم ایلی ساوانین مرهغئی کندینده قوتلاندی
جمعه تیر آیی نین اوتوزوندا ساوانین مرهغئی کندینده حکیم تئلیمخان ین 243 جو دوغوم ایلی، تورک شاعیر، یازارلار، و تئلیمخانین ماراقچیلاری و ها بئله شاهسون اوزانلاری طرفیندهن قوتلاندی.
بو تؤرنده کی دوکتور گونئیلی، والی گؤزهتن، ائلشن اوریادلی، سید حیدر بیات، فتح الله ذوقی، مهندس امیری، عاشیق گونش، عاشیق تقی محیط، عاشیق علیحسینی و باشقا آراشدیریجی، شاعیر یازارلار و هابئله مرهغئی کندینین آغ ساققاللاری حضور وارلاریدی، بختیار فرخ شاهسون شاعیرینین آپاریجیلیقا باشلاندی، سونرا سایین آراشدیجی حیدرباغی جنابلاری قورآن کریمدهن نئچه آیه تلاوت ائدیب و آیهلرین تورکجه ترجمهلرینده تقدیم ائتدی.
دوکتور گؤنئیلی قیسا بیر چیخیشدا 1371 و 1372 جی ایللرده قورولان تئلیمخان کنگرهسین خاطیرلایاراق دئدی: بوندان بئله هر ایل تیر آیینین سون پنجشنبه و جمعهسی هر ایل تئلیم خانین دوغوم گونو اولاراق قوتلاناجاقدیر و من بوتون بوردا اولان شاعیر ـ یازار و اوزان یولداشلارین اذنی و سؤزبیرلیگی ایله بو مراسیمی بو ایل اؤن ایل اولاراق باشلانماسینی اعلام ائدیرهم. دوکتور گؤنئیلی قاباق اون ایللرده کنگرهیه قاتیلانلاری اؤزلجه رحمتلی دوکتور کمالی، دوکتور زهتابی، دوکتور بیگدلی و... خاطیرلایاراق دئدی: او قیزیل نسیلدهن یالنیز دوکتور هیئت حیات قیدیندهدیرلر، سایین دوکتور هیئت بئیه ساغلیق آرزیلاییرام و اومورام کی گلن ایللرده بو تؤرهنه قاتیلا بیلهلر.
سونرا سلیمان نوراللهی اؤز تئلیمخان حاقدا یازدیغی شعری تقدیم ائتدی:
ای منیم آلینماز قالام تئلیمخان
گلمیشم یانیندا قالام تئلیمخان
عاشیق گونش شاهسون اوزانیدا تئلیمخانین شعرلریندهن بیریسینی اجرا ائتدی.
10 یاشیندا سید محمد موسوی«شهریار ائلییندهنم» آدلی شعری اجرا ائتدی. موسوینین گؤزل اجراسی و شعرده اولان دویغو- دوشونجه بوتون ائشیدهنلری .دویغولاندیردی
سونرا مهندس امیری مرهغئیلی گنج محقق چیخیش ائتدی، مهندس امیری بیر تئلیمخانین کندداشی اولاراق بوتون تؤرهنه قاتیلانلاردان تشکر ائلهدی و آرتیردی: بیزیمده آرزیمیز بودور کی بو تؤرهن هر ایل قورولا و بو کندین اهالیسی تؤرهنی قورولانلارا ایش بیرلییی اپارالار. امیری چیخیشینین سونوندا .تئلیم خانین شعرلرینین ایکسینی اوخودو
سونرا عاشیق تقی محیط ساوادان تؤرهنه قاتیلان عاشیق تئلیمخانین رمانتیک شعرلریندهن نئچهسین شاهسون هاوالاریندا ایفا ائتدی. تقی محیطین گؤزهل اجراسی و باغین گؤزهل هاواسی و باغدا اسن اسین بیر بیریله تاپیشیب تؤرهنی بیر وصف ائدیلمز معنوی حالا آپارمیشدیر.
سونرا سید حیدر بیات چیخیش ائتدی. بیات ایلکده دوکتور گؤنئیلینین تؤرهنده حضور تاپماسیندان تشکور ائدیب دئدی: بو تؤرن دئمهلی اون نئچه ایل بوندان اؤنجهده قورولوبدور و گؤزهللرین آخیرا قالمیشلاریندان بیریسی دوکتو گؤنئیلی بهیین بوردا حضور تاپماسی ایکی تؤرهنی بیربیرینه باغلایاراق ایکی نسلین رابطهسینین و ایستکلرینین کسیلمهمهسیندهن خبر وئریر. بیات «بو گون بیز بورداییق نئیه بوراداییق چون ایستهمیشیک و ایستهیهجهییک و آتالاریمیزین بوتون ایستهمهدیکلرین بیز ایستهیهجهییک» دئیه، تئلیمخان حاقدا یازدیغی «تئلیمسیزمیشم» آددا بیر یازی اوخودو. بیاتین اؤرک ائویندهن یازیب باغیرماسی هامی آرزی ـ نیسگیللی گؤزلری یاشارتدی.
سونرا قومدان گلن شاهسون موسیقی اؤیرتیم ائوی نین باشقانی عاشیق حسین علیحسینی تئلیمین شعرلرین شاهسون و قاراقان هاوالاری اوزره گؤزهل بیر .شکیلده ایفا ائتدی
سونرا ائلشن اوریادلی قومدا یاشایان اوریادلی شاعیر اؤز چیخیشیندا قاراقان، ساوا بؤلگهسیندته یاشایان تورک خالقینین سادهلیک و صمیمیتلرینه اشاره ائدیب ،دئدی: من بورانین خالقیلا یاناشاندا هئچ اؤزگهلیک دویمارام. قوناق سئورلیک، دوزلوک و صداقت بوتون آذربایجان میللتینین ایچینده بیردیر. اوریادلی نئچه ایل بوندان قاباق قاراقان بؤلگهسینده یازدیغی شعری و هابئله «ساپاند و آند» شعرینی ایفا ائتدی. اوریادلینین شعرینی اؤزلجه مرهغئی اهالیسی .منیمسهدیلر
سونرا یئنیدن دوکتور گؤنئیلی چیخیش ائدیب و تئلیمخانین دیوانی نین رحتملی کمالینین تشبثی ایله نئجه توپلانماسین و رحمتلی پروفسور زهتابی و اسماعیل هادی و رحمتلی اکبر خان رزاقینین و ها بئله اؤز چکدیگی امکلری آچیقلایاراق دئدی: بیز البته هلهده کمالی توپلادیغی دیوانین اله کئچیرمهسینده ال اوزمهمیشیک، او دیواندا تئلیمخانین یئددی یوز قوشما، گرایلی، جناس و ... شعری توپلانمیشدیر. گؤنئیلی ایندیده نئچه ـ نئچه اینسانلارین قومدا، ساوادا تئلیمین دیوانینی یئنی دهن توپلانماسین خبر وئردی و اؤزلجه بختیار فرخ و مهندس امیرینین بو حاقدا چکدییی زحمتلردهن تشککور ائلهدی.
سونرا فتح الله ذوقی ساوایا گیردیکده سلمان ساوجینین شهرینه خوش گلیبسیز یازیسینا اشاره ائدرهک دئدی: «ساوهجینین عکسینه اولاراق چوخلو ساوادا یاشایان خالق هر کیمسه تئلیم خاندان بیر شعر ازبردیر، اما نهدن اورهکلرده یاشایان تئلیمخانین آدی یوخ، سلمان ساوجینین آدی اوردا چکیلیر؟ دؤولت 50 میلیون دلار تاجیکستاندا رودکینین مزارینا ایران بیتالمالیندان خرج ائدیر آما بؤیوک تورک شاعیری تئلیمخان مزاری داشسیز ـ سیمگهسیز قالیر، ذوقی آرزیلادی کی گلن ایللرده تورکمن خالقینین مختومقولو فراغی مزارینا ییغیشدیقلاری کیمی تئلیمخاندا آذربایجانلیلار اؤزلجه شاهسئونلر طرفیندن قوتلانسین. .سونرا ذوقی والی گؤزهتنین «هه» کیتابینین اؤن سؤزونو اوخودولار
تؤرهنین سونوندا آذربایجانین آدلیم شاعیری والی گؤزهتن چیخش ائتدی. والی ایلکده تئلیمخانین نئچه بئیتینی اؤز وئردییی یئنی بیچیمله اوخودو:
Tilim deyir bəyənmişəm əzəldən
تیلیم دئییر بئیهنمیشم ازلدهن
əl götürməm Mehri kimin güzəldən
ال گؤتورمم مهری کیمین گؤزلدهن
necə dözüm,
نئجه دوزوم
yarım gedibdir əldən
یاریم گئدیبدیر الدن
Ayağında sarı başmaq
آیاغیندا ساری باشماق
ağ üzündən götür yaşmaq
آغ اوزوندهن گؤتور یاشماق
göylüm ister bir danışmaq
گؤیلوم استهر بیر دانیشماق
gedən gəlin
گئدهن گلین
gedən gəlin
گئدهن گلین
dolanıban qıya baxdın
دولانیبان قییا باخدین
abizəmzəm kimi axdın
آب زمزم کیمی آخدین
Tilimi odlara yaxdın
تئلیمی اودلارا یاخدین
gedən gəlin
گئدهن گلین
gedən gəlin
گئدهن گلین
Suraq verin
سوراق وئرین
özgə yola azmasın
اؤزگه یولا آزماسین
ver ləblərin Tilim əmsin dadansın
وئر لبلرین تیلیم امسین دادانسین
گؤزهتن سونرا، تئلیمخانین دونیا آکادمیک سویهسینده تانینماسینا، آنجاق اونون شعرلرین آراشدیرماغا اللرده بیر دیوان اولمادان سؤز آچدی. والی بیز ایندی تئلیمخانی تاشکند، استانبول، باکی، کلن و... یایمالیدیق دئیه، بو ایشین اولماماسیندا هامینی و اؤزونو مقصر تانیدی. والی سؤزونون سونوندا شاهسون بوغازیلا نئچهدهنه اؤز شعرلریندهن اوخودولار:
تپه گؤز دئییلم
دلی دومرول دئییلم
ددهم قورقود سؤیلمهدی منی
کور اوغلو دلیسی دئییلم
چالمادی منی چنلی بئلین گیزلینتیسی
من منم
تپه گؤزهم
دلی دومرولم
دده قورقودام
چنلی بئل گیزلینتیسییم
قیر آتین بئلینده چالینان سازام
هئی
دلیلریم!
سیزین یارالی یالقیز سسینیزهم
. سوندا سید حیدر بیات تورکمنلر تئلیمه توتدوقلاری «بایرام» کیمی بیزده بوگونو تئلیم بایرامی آدلاندیریریق دئیه، هامیدان گلن ایل بوگون بو تؤرنه قاتیلماغا چاغیردی.
شاهسون شاعیری بختیار فرخ تؤرهنی آپاریجیلیق ائدهرک تئلیمخانین شعرلرینده یئری کلدیکده شاهسون لهجهسینده اوخویوب و تؤرهنی داهادا زنگینلشدیردی.
.تؤرهن بیتدیکدهن سونرا قوناقلار یئرلی قاتیلانلارلا بیرلیکده مرهغئی کندینین مزارلیغیندا تئلیمخانین مزارینی زیارت ائتدیلر.
ائلشن اوریادلی
والی گوزتن